Cmentarz unicko-prawosławny

DSC_0373Innym, nieistniejącym obecnie miejscem pochówków był cmentarz przycerkiewny zlokalizowany przy dawnej (niezachowanej) cerkwi usytuowanej przy tzw. ruskim rynku na wzgórzu między dzisiejszymi ulicami Długą, Siedlecką i Repkowską a noszącej wezwanie Protekcji Najświętszej Maryi Panny.

W 1757 roku tak opisywano cmentarz, na którym stała też dzwonnica drewniana, z kopułą i krzyżem żelaznym porządna: Cmentarz oparkaniony dylami rżnietymi z oczapami w trianguł zrobionymi do którego fortów trzy z zawiasami żelaznymi i zaszczepkami. W 1789 roku czytamy, że na cmentarzu ogrodzonym płotem drewnianym na podmurowaniu, stała dzwonnica, na której dzwonów 4, a piąta sygnaturka. Drugi dzwon wielki zawieszony na cmentarzu na słupach czterech. Ta dzwonnica ustawiona z drzewa, gontami kryta, potrzebuje koniecznej reperacji.

Podobnie jak cmentarz katolicki cmentarz przycerkiewny został zamknięty w połowie XIX w. Wówczas powstał przy ul. Bartoszowej nowy cmentarz unicki. Pierwsze pochówki miały miejsce zapewne już w latach 1850-1860. Cmentarz zamieniony siłą po 1875 r. na prawosławny przetrwał w tym charakterze do 1915 r. Pomimo, iż cmentarz już po I wojnie światowej został zmieniony na katolicki, mieszkańcy miasta stosunkowo rzadko grzebali swoich bliskich w tym miejscu. Wzniesiono tu natomiast pomnik w formie obelisku wykonanego z marmuru poświęcony pamięci żołnierzy polskich poległych w walkach z bolszewikami w 1920 r. Na kilkakrotnie powiększanym cmentarzu (po raz pierwszy w 1912 r.), pochówki wznowiono dopiero w okresie II wojny światowej i czasach powojennych. Na cmentarzu znajdowała się również drewniana cerkiew unicka, przeniesiona tu na początku XX w. Świątynia ta uległa zniszczeniu w 1954 roku (została rozebrana). Do naszych czasów przetrwały dwa nagrobki XIX wieczne. Najstarszy ocalały nagrobek, pochodzący z 1863 r., należy do unickiego proboszcza Leona Zatkalika i jego żony Justyny z Hanytkiewiczów. Drugi pochodzi z ok. 1884 r.

Comments are closed.